Creativiteit bevorderen door het inzetten van meervoudige intelligenties

Gisteren hebben we tijdens de les Beeldende Vorming stil gestaan bij de meervoudige intelligenties en hoe we deze kunnen inzetten voor het bevorderen van creativiteit. Onze docente had diverse opdrachten rondom creativiteit aangeboden, waaraan meervoudige intelligenties waren gekoppeld. Zo kon men bijvoorbeeld kiezen voor het schrijven van een brief over een (creatieve) verzameling, het werken met natuurlijke materialen, een stop-motion filmpje maken of aan de slag met alledaagse voorwerpen. 

                                  

We merkten dat iedereen, ook de minder creatievelingen, enthousiast aan de slag ging met de door hem/haar gekozen opdracht. Iemand met een verbaal-linguïstische intelligentie kon door middel van het schrijven van een brief zijn/haar talent laten zien. Een ander werkt graag met natuurlijke materialen, ook daar was ruimte voor. Deze manier van werken; het koppelen van meervoudige intelligenties aan een opdracht, kunnen we goed toepassen in de praktijk. We zijn benieuwd of de leerlingen ook meer geprikkeld raken, wanneer ze hun talent mogen gebruiken bij een activiteit!

Wat voor een denker ben jij?!

Een tijdje terug heb je jouw Meervoudige Intelligentie kunnen testen via onze blog. Je weet nu of jouw talent bijvoorbeeld taal is, of ben je juist mensknap of misschien wel een van de (vele) andere. Om jezelf optimaal te kunnen ontwikkelen is het ook belangrijk om te weten hoe jij het beste kunt leren.

Je kunt analytisch denken, creatief denken of juist praktisch denken. Om er achter te komen hoe jij denkt kun je deze test doen! Hieronder staat wat informatie over jouw manier van leren ben jij bijvoorbeeld een creatieve denker dan is de kans groot dat je houdt van nieuwe dingen, je fantasie gebruiken en/of toneelspelen. Of als je een analytische denker bent houd je misschien wel van rekenen, logisch redeneren en/of denkpuzzels. Een praktische denker houdt meer van leren door te doen, te praten en/of veel samen te werken.

Analytisch denken

• Nadenken over karakters in verhalen
• Meningen vergelijken
• Kritisch op (eigen) werk
• Logisch nadenken
• Nadenken over meningen
• Gedrag beoordelen
• Moeilijke dingen uitleggen
• Problemen logisch oplossen
• Denkpuzzels
• Logisch redeneren
• Sorteren en categoriseren
• In m'n eentje nadenken

 Creatief denken

• Nieuwe dingen ontwerpen
• Nieuwe dingen inbrengen
• Fantasie gebruiken
• Rollenspellen
• Ongewone oplossingen bedenken
• Dieper nadenken over gewone dingen
• Denken in beelden
• Nieuwe dingen bedenken
• Dingen anders voorstellen
• Dagdromen
• Componeren
• Toneelspelen

 Praktisch denken

• Dingen repareren
• Leren door te doen
• Vriendschappen onderhouden
• Nadenken over reacties
• Toepassen door te doen
• Ruzies oplossen
• Advies geven over problemen
• Iemand overhalen
• Leren door samenwerken
• Kennis toepassen op iets nieuws
• Teamwerk
• Aanpassen aan nieuwe situaties

Bron: SLO - Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling

Dansworkshop

Vorige week is er op Het Mozaïek in Heeswijk een talentvolle workshop gegeven door Stichting Pra, deze stichting is een artistiek collectief dat muziektheatervoorstellingen voor jong en oud produceert. Pra werkt met onder andere prentenboeken, vertellervoorstellingen, beeldend concerten en/of poëzie. Die zowel jong als oud kunnen ontroeren. 

Na twee middagen van hard oefenen vond op woensdagochtend de uitvoering plaats in de grote zaal van Cunera de Bongerd (een verzorgingstehuis in Heeswijk). De leerlingen van groep 7 hebben samen met een choreografe een dans bedacht die zij samen met de ouderen hebben opgevoerd. Dit onder begeleiding van instrumenten, zoals een klarinet en een accordeon.

De jongens en meisjes (en natuurlijk ook de ouderen) hebben na afloop een grandioos applaus mogen ontvangen. Hieronder enkele reacties:

''Een uitwisseling tussen jong en oud, waarbij zowel de ouderen als de kinderen enorm hebben genoten. Ook de aanwezige ouders en andere familieleden, alsook aanwezige bejaarden uit het zorgcentrum hebben een bijzondere uitvoering mee mogen maken.

Complimenten voor Andrea, Dries, Koos en Caspar die deze workshop gegeven hebben en voor zoveel inspiratie hebben gezorgd.'' 

- Ad

''Ik vind dat de kinderen, en daar sta ik echt verrast van, dat die zo dicht bij hun eigen gevoelens komen en hun eigen ervaringen. Dat was voor mij heel bijzonder, jullie hebben het geweldig gedaan. Wat er allemaal leeft in jullie.. daar heb ik intens van genoten.''

- Bewoonster van De Laverhof, Heeswijk

 Ik vond het heel leuk om mee te maken, om te dansen met de bejaarden en echt contact met hun te maken. Ik vond het heel bijzonder dat de bejaarden nog zoveel konden en daar heb ik heel veel respect voor.

- Leerling uit groep 7, Heeswijk

Dans daagt uit, verbindt, motiveert en beweegt mensen.

  

 Klik hier voor meer informatie. 

Verrijking bij rekenen

(Hoog)begaafde leerlingen hebben vaak minder tijd nodig voor de reguliere lesstof. Deze tijd kan worden ingevuld met verrijking. De leerlingen krijgen niet extra werk, maar andere leerstof aangeboden. Verrijking is leerstof die tegemoet komt aan de behoeften van (hoog)begaafde leerlingen. Een methode biedt vaak verrijkingsstof, zoals het Plusboek (De Wereld In Getallen, 2014) maar voor een begaafde leerling is dit niet de uitdaging waar hij/zij naar op zoek is. In het artikel 'Hoogbegaafde kinderen en verrijking' op deze blog, hebben we al eens eerder stilgestaan bij dit onderwerp.

Dit onderwerp heeft ons aan het denken gezet en zo hebben we en klein onderzoekje gedaan in de praktijk. Maken onze stagescholen ook gebruik van verrijkingsmateriaal bij rekenen? Zo ja; welk materiaal?
Hoe wordt dit ingezet? Gaan de leerlingen hier zelfstandig of in groepsverband mee aan de slag?

Het verrijkingsmateriaal wat bij een van ons wordt gebruikt is: Kien.

Kien is ontwikkeld voor de snelle en goede rekenaars die wat meer aankunnen. De realistische onderwerpen vergroten de leerlingen hun inzicht in wiskundige structuren, rekenvaardigheid en probleemoplossend vermogen.
De onderwerpen zijn zo gekozen dat ze grotendeels buiten de reguliere rekenstof vallen van de gangbare reken-methodes. In de opdrachten/onderwerpen zitten geen volgorde, de leerkracht of leerling kan zelf een keuze maken uit de aangeboden onderwerpen.


Ander verrijkingsmateriaal dat wordt gebruik in het primaire onderwijs is: ProjectenBallade.
ProjectenBallade is echter niet alleen ontwikkeld voor het vak rekenen. Dit is namelijk een set aan projecten over uiteenlopende onderwerpen, zo ook rekenen. Het materiaal is ontwikkeld voor (hoog)begaafde leerlingen. ''Het bestaat uit een basisgedeelte en een verdiepingsgedeelte. In het eerste deel wordt een beroep gedaan op de denkvaardigheden onthouden, begrijpen en toepassen en in het tweede deel worden de hogere orde denkvaardigheden (analyseren,  evalueren en creëren) aangesproken.'' volgens (ProjectenBallade, 2012).
Omdat het materiaal ook online te gebruiken is kan de keuze worden gemaakt tussen op papier maken of op de computer. Op die manier worden de sterke kanten van leerlingen benadrukt.

Hoe wordt het ingezet op de stageschool?
De groepsleerkrachten zijn nog aan het aftasten hoe dit verrijkingsmateriaal het best ingezet kan worden. Op dit moment wordt het ingezet naast de reguliere methode, voor de sterkere rekenaars. Zij hebben de keuze of ze aan de slag gaan met het reguliere programma of werken aan een opdracht van Kien. Veel van hen kiezen voor de uitdaging en werken aan Kien. De leerlingen die hiervoor in aanmerking komen, zitten bij elkaar in het groepje. Er is zo de mogelijkheid om samen te werken aan de opdrachten. Echter krijgen leerlingen wel de mogelijkheid om hiermee zelfstandig aan de slag te gaan.
Het werken met verrijking komt steeds vaker voor, Kien sluit aan bij de leerlingen die behoefte hebben aan verrijking bij een specifiek vak (in dit geval Rekenen). ProjectenBallade ziet dit breder en pakt verschillende vakken in een. Er zijn verschillende voor en nadelen te vinden. Wanneer een leerling sterk is op het gebied van rekenen is Kien een goede keuze, wanneer een leerling sterk is over de gehele linie sluit ProjectenBallade beter aan.


Welke verrijkingsmaterialen voor rekenen kennen jullie?
Welke worden gebruikt op jullie (stage)scholen?
Hoe worden deze ingezet in de praktijk?
We zijn benieuwd! 

Aan de slag met talent op stageschool!

De afgelopen weken hebben wij ons verdiept in de theorie rondom talentontwikkeling, meervoudige intelligentie, enzovoort. Tijdens de stagedagen zijn we al druk bezig geweest met de OGP-opdrachten rondom 'Talent en Maatwerk'. Wat hebben we zoal gedaan?

Voor de opdracht 'het talentvolle groepsplan' heb ik negen leerlingen uitgekozen waarbij ik de komende periode extra aandacht wil besteden aan hun talent. Met deze negen leerlingen ben ik gaan kijken naar 'talent'. Wat is talent? Welke talenten heb je zelf? Welk talent heeft de ander, denk je? Dit hebben we vastgelegd in een woordspin (afbeelding 1). Daarna hebben de leerlingen een test gemaakt (afbeelding 2). De uitslag van deze test gaf aan wat de meervoudige intelligentie(s) van de leerling is.

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Een aantal leerlingen zijn ook al bezig geweest met het MI-kaartenspel (afbeelding 3). De andere leerlingen gaan hier de komende week nog mee aan de slag. Als het goed is, komen de resultaten met betrekking tot de meervoudige intelligentie(s) van de test en het kaartenspel overeen. Deze intelligenties ga ik samen met de leerlingen in beeld brengen, zodat ik hier in de praktijk op in kan spelen.

Afbeelding 3

HGW en meer...

We hebben het in ons blog gehad over meervoudige intelligentie (MI).
Wat zijn hier nu de uitgangspunten van?

De leerlingen dienen via alle intelligenties onderwezen te worden. Hierdoor krijgt iedereen via de eigen intelligentie toegang tot het lesprogramma. Doordat alle intelligenties aan bod komen, kunnen de kinderen verschillende intelligenties verder ontwikkelen.

Omdat er bij MI met verschillende intelligenties wordt gewerkt, krijg je ook het matchen, stretchen en vieren.
Doe waar je sterk in bent (matchen), maar laat leerlingen ook oefenen wat ze nog niet zo goed kunnen (stretchen). Laat de leerling inzicht krijgen in zijn/haar sterkte en zet dat eens in het licht (vieren).


Na dit allemaal besproken te hebben, zijn we in de les aan de slag gegaan met een liedje.
Dit allemaal voor de mensen waarbij de intelligentie 'muziek knap' sterk naar voren kwam.
Het liedje is op de melodie van My Bonny, A werd gezongen door de meisjes en B door de jongens.

Liedje:
A De een leert het best op z’n eentje                                  
B De ander leert goed als hij praat
A En weer een leert fijn in een groepje

B Een ander als zij de natuur in gaat

Refrein
•Ik knap, jij knap
•Allerlei mensen zijn knap (ja knap)
•Ik knap, jij knap
•Allerlei mensen zijn knap!

A De een leert heel goed als zij tekent
B De ander leert fijn met muziek
A En weer een leert goed met getallen
B Een ander met dans/gymnastiek

Het laatste deel van de les hebben we het gehad over HGW. HGW staat voor HandelingsGericht Werken.
Dit is een planmatige en cyclische werkwijze. Deze werkwijze beoogt de kwaliteit van het onderwijs en om de begeleiding voor alle leerlingen te verbeteren (Pameijer, e.a., 2009)

HGW bestaat uit vier fases:
- waarnemen
- begrijpen
- plannen
- realiseren

Tijdens deze les zijn we aan de slag gegaan met de eerste fase; waarnemen.

Door dit filmpje is te zien dat je verschillende dingen niet waarneemt. Dit filmpje heeft ons bewust gemaakt om beter waar te nemen (in de klas). 
Zet daarom je gekleurde bril af en wees geen oma: Overtuigingen Meningen Aannames.
Maar ben een oen: Open Eerlijk Nieuwsgierig! 

Talent in ontwikkeling

"Pas wanneer je kinderen betrekt bij hun leerproces en wanneer je zorgt dat ze zich gezien, gehoord en begrepen voelen in de klas, kunnen ze hun talenten ontwikkelen." (Smit, A., 2013)

Dat kinderen hun talenten moeten kunnen ontwikkelen, daar zijn wij het over eens. In het onderwijs staan vaak de cognitieve domeinen centraal. Hier worden de meervoudige intelligenties zoals verbaal-linguïstische en logisch-mathematische intelligentie geprikkeld. Wij vinden het van belang om je ook te ontwikkelen in de andere intelligenties, bijvoorbeeld visueel-ruimtelijke en muzikaal-ritmische.

Om van verborgen talent tot zichtbaar talent te komen, vindt er continu ontwikkeling plaats. Tijdens dit proces zijn er allerlei factoren van invloed. Persoonlijke kwaliteiten en de omgeving kunnen bijdragen aan een positieve ontwikkeling. Daarnaast kun je ook te maken krijgen met uitdagingen of belemmeringen. Je gaat samen met het kind kijken naar de factoren waar je invloed op kunt uitoefenen. Zodra je ergens geen invloed op hebt, is het belangrijk om dit te accepteren en te onderzoeken hoe je daarin een weg kunt vinden. 
Bron: SLO Informatiepunt Onderwijs & Talentontwikkeling

Bovenstaand model 'Talent in Ontwikkeling' (Houkema & Kaput, 2011) laat zien hoe al deze aspecten samenhangen. In dit model komen de inzichten uit diverse theorieën en modellen op het gebied van (hoog)begaafdheid en talentontwikkeling samen. Door middel van dit model kan er inzicht verkregen worden in de talenten, kwaliteiten, uitdagingen, kansen en belemmeringen die voor een leerling van invloed kan zijn op zijn/haar talentontwikkeling. 

Het filmpje hieronder verduidelijkt de hierboven weergegeven afbeelding 'Talent in ontwikkeling'... .

Taalknap..

.. of wil je eens aan de slag met begrijpend luisteren op een andere manier dan we gewend zijn?

‘’Basisschoolkinderen die met begrip kunnen luisteren, zijn vaak succesvoller in het vervolgonderwijs.’’ aldus het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling  (z.d).  Daarom toets het Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling (afgekort CITO) ook op deze onderdelen in de groepen 3 tot en met 8. Dit betekent echter niet dat er geen aandacht wordt besteed aan het aandachtig luisteren bij kleutergroepen, methodes zoals Schatkist of Lees Je Wijzer beginnen hier al mee.

Een andere manier van begrijpend luisteren is door kinderen bewust te laten worden van tekstbegrip en welke strategieën je daarbij gebruikt, een voorbeeld: 

De docent zorgt ervoor dat er een verhaal uit wordt gekozen dat voor de meeste kinderen nog niet bekend is. Je bereidt dit voor en gaat opzoek naar verschillende foto’s die bij dit verhaal kunnen passen. Je zorgt dat je vragen stelt aan de kinderen, dit kan d.m.v. een werkblad maar ook klassikaal (voor bijvoorbeeld jonge kinderen). De foto’s worden zichtbaar gemaakt voor de kinderen en je begint het verhaal voor te lezen. De kinderen luisteren naar jouw verhaal en tegelijkertijd vormen ze een beeld over de hoofdpersonen, de karaktereigenschappen, waar het verhaal zich afspeelt en nog veel meer. Gesprekken hierover met elkaar zijn erg interessant en leerzaam.

Tekstbegrip wordt bij kinderen bepaald door:

1.       Wereldbeeld: wat weten de kinderen wel en wat niet. Weten de kinderen bijvoorbeeld wat een weerwolf is? Of hoe je eruit ziet als je van Latijnse afkomst bent?

2.       Waarden oordelen en normen: kinderen moeten kiezen tussen bepaalde foto’s, dan leg je er bij het kiezen een normen en/of waarden oordeel op. Iemand die een gemene rol heeft, ziet die er volgens jou knap of lelijk uit? Er wat is knap of lelijk volgens jou?
3.       Verkennend, kritisch en het luistervermogen: er moet geconcentreerd worden geluisterd, wanneer je iets mist kan je verhaal anders zijn.

Het boek 'We gaan op berenjacht' van Helen Oxenbury is erg leuk voor de onderbouw.

Een verhaal van 'Dolfje Weerwolfje' van Paul van Loon leent zich goed voor een middenbouw klas. 

'Polleke' van Guus Kuijper is weer leuk voor de bovenbouw.

Tussenstand POLL

Tot nu toe hebben we 14 reacties gehad op onze poll 'meervoudige intelligentie'. 

Je kunt nog steeds de test maken en reageren. We zijn ook benieuwd naar jouw meervoudige intelligentie!